در ابتدا حکایت جالبی از یک پیرمرد و چند نوجوان بیان کنیم. پیرمرد بازنشسته، خانه جدیدی خرید.ه بود تا باقی ایام عمر را در آسایش و سکوت سپری کند. یكی دو هفته اول همه چیز به خوبی و در آرامش پیش میرفت تا این كه سر و کله سه پسر نوجوان در آن حوالی پیدا شد. […]
در ابتدا حکایت جالبی از یک پیرمرد و چند نوجوان بیان کنیم.
پیرمرد بازنشسته، خانه جدیدی خرید.ه بود تا باقی ایام عمر را در آسایش و سکوت سپری کند. یكی دو هفته اول همه چیز به خوبی و در آرامش پیش میرفت تا این كه سر و کله سه پسر نوجوان در آن حوالی پیدا شد. این سه نفر هر روز از نزدیکی خانه پیرمرد تردد می کردند و در حالی كه با هم بلند بلند حرف می زدند، هر چیزی را كه در خیابان افتاده بود شوت میكردند و این کار آنها سر و صدای عجیبی به راه می انداخت. این كار هر روز تكرار می شد و آسایش پیرمرد بیچاره كاملاً مختل شده بود. این بود كه تصمیم گرفت كاری بكند.
در یکی از روزها پیرمرد دنبال بچه ها رفت و آنها را صدا كرد و به آنها گفت: «بچه ها شما خیلی بامزه هستید و من از این كه میبینم شما اینقدر نشاط دارید خیلی خوشحالم. من هم كه به سن شما بودم همین كار را میكردم و شما مرا به یاد آن ایام می اندازید. حالا می خواهم لطفی در حق من بكنید. من روزی 1000 تومن به هر كدام از شما می دهم كه بیایید اینجا، و همین كارها را بكنید!.»
بچه ها خوشحال شدند و از آن روز به بعد با جدیت بیشتری به كارشان(بخوانید سر و صدا و مزاحمتشان) ادامه می دادند. تا آن كه چند روز بعد، پیرمرد دوباره به سراغشان آمد و گفت: « ببینید بچه ها، متأسفانه در محاسبه حقوق بازنشستگی من اشتباه شده و من نمیتونم روزی 50 تومن بیشتر بهتون بدم. از نظر شما اشكالی ندارد؟»
طبیعی بود که بچه ها نارضایتی شان را ابراز کنند: « 50 تومن؟ واقعاً فكر میكنی ما به خاطر روزی فقط 50 تومن حاضریم اینهمه بطری نوشابه و چیزهای دیگه رو شوت كنیم و برای تو نشاط برپا کنیم؟ نخیر، ما دیگر نیستیم.»
و از آن پس پیرمرد با آرامش در خانه جدیدش به زندگی ادامه داد!
خلاقیت چیست؟
خلاقیت نوعی توانایی در تولید ایدههای نو از طریق ترکیب، تغییر و دوباره بهکارگیری آنها در یک ترکیب و طرح جدید است. گاهی ممکن است در اثر این ترکیب و تغییر، ایدهای بسیار خلاقانه، برجسته و عالی ظهور کند و گاهی هم یک ایده ساده، خوب و عملی. در هر حال هر دو توانستهاند تأثیر شگفتانگیزی از خود برجای بگذارند. مطمئناً شما هم آرزو کردهاید که جزو آدمهای خلاق باشید، نه؟
اکنون می خواهیم چند راه افزایش خلاقیت را با هم مرور کنیم. این جمله را هم از گوته – شاعر آلمانی- بگوییم تا امیدوارتر شوید؛ در مورد همه نوآوریها و خلاقیتها یک حقیقت ساده وجود دارد؛ از همان لحظه که شخص تصمیم به انجام کاری نو میگیرد، امدادهای غیبی به کمک او میآیند.
یک ایده خوب از کجا میآید؟
در مورد تکمیل کردن ایدههای دیگران فکر کنید. اغلب ما در مورد تکمیل کردن وسایلی که به کار میبریم، کمتر فکر میکنیم؛ در حالی که گاهی اوقات این فکر کردنها میتواند منجر به تکمیل کردن یک ایده قبلی و متحول شدن زندگیمان شود. همسر یکی از کارکنان شرکت کوکاکولا با دیدن خانوادهای که 8 شیشه نوشابه را با خود به پارک آورده بودند به شوهرش پیشنهاد تولید نوشابههای خانواده امروزی را داد. شما هم میتوانید در مورد تکمیل و بهتر شدن وسایلی که در منزلتان به کار میبرید، فکر کنید و ایدههای جدیدی ارائه دهید.
روش مخلوط و محلول
همانطور که در گوشیهای تلفن همراه میبینید، ترکیب دوربین، رادیو، پخش و… ناشی از یک ایده خوب بوده است. بهتر است باز هم در مورد ترکیب اختراعات دیگر فکر کنید تا محصول کاملتر و بهتری تولید شود. در واقع این روش توسط بسیاری از افراد استفاده میشود. مثلا صاحب یک شرکت عروسکسازی وقتی مشاهده کرد در مهدکودک دختر کوچکش به او حروف الفبا یاد میدهند، به این فکر افتاد عروسکی بسازد که حروف الفبا را بخواند. او با این ایده توانست کودکان زیادی را به یادگیری حروف الفبا هنگام بازی با عروسکهایشان تشویق کند.
حس کنجکاوی را در خودتان تقویت کنید
در مورد پدیدهها و اجسام بیتفاوت نباشید؛ سعی کنید در مورد آنها اطلاعات بیشتری به دست آورید و از دیگران در مورد نحوه کار یا ساخت آن سؤال کنید.
برای کودکان، از خودتان و خاطرههایتان قصه بگویید
یکی از روشهای پرورش خلاقیت در خود، قصهگویی برای کودکان است. سعی کنید بدون هیچ پیشزمینهای درباره داستان، به قصهگویی برای فرزندتان مشغول شوید. این کار باعث میشود شما مدام برای ادامه قصه فکر کنید و در نتیجه باعث فعال شدن مغزتان میشود.
بازیهای فکری انجام دهید
بهتر است روزانه کمی هم به انجام بازیهای فکری مشغول شوید؛ معما و جدول حل کنید، پازلهای مختلف را تکمیل کرده و بکوشید با این کارها به تقویت تمرکز فکر و فعالیتهای ذهنی بپردازید.
هنرهای دستی و تجسمی را جدی بگیرید
کارهای دستی مثل قلاببافی، سبدسازی، تکهدوزی، تکه چسبانی، منبتکاری، مدلسازی و… تمرینهای مفیدی جهت افزایش خلاقیت هستند. با وسایل دورریختنی، شروع به ساخت یک وسیله کنید؛ مثلا فکر کنید با بطریهای پلاستیکی یا تشتکهای نوشابه چه چیزی میتوان ساخت. علاوه بر این کارها میتوانید به هنرهای تجسمی نیز بپردازید. به طور مثال نقاشی کنید یا مجسمه بسازید.
نویسندگی کنید
بهتر است برای خودتان یک دفتر خاطرات تهیه کرده و مهمترین اتفاقات روزانهتان را در آن ثبت کنید. نوشتن خاطره به نظمدهی ذهن و نیز افزایش خلاقیت کمک زیادی میکند. علاوه بر این، بهتر است نسبت به تهیه یک دفتر برای نوشتن داستانهای کوتاه اقدام کنید. هر هفته یک داستان کوتاه بنویسید. بعد از چند ماه متوجه میشوید که ذهنتان فعالتر از گذشته شده است و میتوانید نسبت به حل خلاقانه مشکلات و مسائل، بهتر و سریعتر اقدام کنید.
و البته قبل از هر اقدامی میزان خلاقیت خود را بسنجید
تست سنجش خلاقیت تورنس یکی از تست های استاندارد جهت سنجش میزان خلاقیت افراد از سنین دبستان تا بعد از لیسانس است. اعتبار این آزمون بارها در سراسر جهان از جمله ایران سنجیده شده است.
این آزمون تاکنون بیش از هر آزمون دیگر در پژوهش و اندازه گیری های تربیتی مورد استفاده قرار گرفته است و در بیش از دو هزار پژوهش که در مجلات معتبر علمی چاپ شده، از آزمون تورنس به عنوان وسیله اندازه گیری خلاقیت استفاده شده است.
راهکارهای افزایش خلاقیت