
توصیههایی برای بهبود تغذیه در روزها و دورههای امتحانی
دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران با عنوان اینکه هنگام امتحانات استرس دانشآموزان به شدت افزایش مییابد و به همین دلیل اختلالاتی در ترشح بعضی هورمونها از جمله آدرنالین و کورتیزول ایجاد میشود گفت: «این هورمونها که هورمون استرس نامیده میشوند، به بدن کمک میکنند تا انرژی بیشتری برای مقابله با شرایط جدید پیدا کند.»
چای و قهوه؛ کاهش تمرکز
او در ادامه با انتقاد از باور غلط افراد در استفاده از چای و قهوه برای بیدار ماندن در هنگام امتحانات گفت: «مواد کافئین دار مانند قهوه و چای و حتی برخی کاکائوها در کوتاه مدت سبب بیداری و تمرکز حواس میشوند، اما خواص آن در مدت چند دقیقه برعکس شده و باعث برهم خوردن تمرکز و حتی کاهش یادگیری و در نتیجه افزایش استرس و اضطراب در فرد میشود.»
آبمیوه صنعتی؛ استرس
دکتر جعفریان در ادامه، آبمیوههای صنعتی را نیز به دلیل داشتن شکر و مواد افزودنی ، نامناسب ارزیابی کرده و گفت: «آبمیوههای صنعتی و نوشیدنیهای شیرین به این دلیل که انرژی زیادی را یک جا تخلیه و آزاد میکنند، استرسزا هستند.»
آب و لبنیات؛ تسکینبخش
مصرف آب و لبنیات تسکین بخش هستند و میتوانند در کاهش استرس دانش آموزان موثر باشند. دکتر جعفریان تاکید کرد: «افراد بهتر است در موقع امتحان و استرس، از غذاهای سبک و غذاهایی که انرژیشان به مرور آزاد میشود، استفاده کنند. غلات و موادی حاوی کربوهیدراتهای پیچیده که بیشتر در نان سنگک و بربری یافت میشود و مقدار فیبر آنها بالاست، سبب کاهش استرس در افراد میشود.»
صبحانه را حذف نکنید
این متخصص تغذیه با تاکید بر مصرف تمام وعدههای غذایی به ویژه صبحانه در ایام امتحانات اضافه کرد: «در ایام امتحانات نباید وعدههای غذایی را حذف کرد، به خصوص صبحانه که در کنترل استرس نقشی اساسی دارد، زیرا در هنگام صبح، میزان ترشح کورتیزول به بیشترین حد خود می رسد و صبحانه سبب کنترل استرس میشود.»
چرب و شور ممنوع!
او در ادامه توصیه کرد دانشآموزان از خوردن غذاهای چرب و شور در این ایام خودداری کنند، زیرا غذاهای چرب و شور دیرتر هضم میشوند و در شرایط استرسزا مانند ایام امتحانات، با ایجاد اختلال در کارکرد دستگاه گوارش سبب مسمومیت و حالت تهوع در فرد میشود.
دکتر جعفریان همچنین با انتقاد از گرایش دانشآموزان و دانشجویان در فصل امتحانات به فستفودها و غذاهای آماده که استرسزا هستند، گفت: «والدین باید سعی کنند ساندویچهای خانگی و سالم را به همراه آبمیوههای طبیعی برای دانش آموزان تهیه کنند.»
گردو، پسته و فندق
این متخصص تغذیه مغزهای گیاهی یا آجیل را منابع خوبی برای دریافت انرژی و کاهش استرس عنوان کرد و گفت: «مغزهای گیاهی منابع خوبی از فیبر و اسیدهای چرب ضروری، از جمله امگا ۶ و ۳ و بسیاری املاح دیگر هستند و چربی آنها بیضرر محسوب میشود و حتی در صورت مصرف معقول (یک مُشت در روز)، باعث از بین رفتن و کاهش چربیهای مضر بدن نیز میشوند.»
او با اشاره به دانش آموزانی که در ایام امتحانات پُرخوری می کنند و اشتهایی مضاعف پیدا میکنند، گفت: «استرس بحثی روحی و روانی است که افراد در قبال آن دو نوع واکنش تهاجمی یا افسردگی نشان میدهند و در حالت تهاجمی افراد برای آرام کردن خود، به کارهای زیادی از جمله خوردن زیاد غذا روی میآورند.»
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان افزود: «این افراد به علت فرار از استرس، شروع به پُرخوری و بدخوری میکنند که این خود سبب تشدید و افزایش استرس در فرد شده و حتی وی را در معرض چاقی و اضافه وزن قرار میدهد.»