نمونه تست فلسفه و منطق با پاسخ تشریحی
۱- در کدام یک از اقسام قضیه محال است هر دو جزء با هم درست باشد؟
۱( فقط حقیقی
۲( فقط مانعه الجمع
۳( حقیقی یا مانعه الجمع
۴( مانعه الجمع یا مانعه الرفع
*************************************
۲- اگر صدق قضیه « هیچ غیرب غیرالف نیست» را بدانیم، درباره صدق یا کذب قضایای « بعضی الف غیرب است» و « بعضی غیرب الف است» به ترتیب می توان گفت:
۱( صادق – صادق
۲( صادق- غیر قابل تشخیص
۳( کاذب – کاذب
۴( غیرقابل تشخیص – صادق
***************************************
۳- کدام عبارت درباره علوم تجربی درست است؟
۱( از استدلال استفاده زیادی نمی کند
۲( نمی تواند از استقرای تام استفاده زیادی بکند.
۳( از بدیهیات عقلی به عنوان ماده استفاده می کند
۴( از همه اقسام استدلال به یک اندازه استفاده می کند.
*********************************************
۴- کدام راه برای اثبات قیاس اقترانی از « نقیض نتیجه » استفاده می کند و کدام راه در همه ضروب قیاس اقترانی قابل استفاده است؟
۱( روش عکس- روش عکس
۲( برهان خلف- روش عکس
۳( روش عکس- برهان خلف
۴( برهان خلف- برهان خلف
****************************************
۵- عامل اصلی اختلاف میان صاحب نظران یک دانش کدام است؟
۱( استفاده از استدلال های مختلف
۲( محتوا و ماده استدلال های آن ها
۳( عدم آشنایی با قواعد صحیح منطقی
۴( اختلاف در نتیجه گیری از استدلال های یکسان
+++++++++++++++++++++++++++++++
پاسخ:
گزینه ۳ درست است.
هم در قضیه حقیقی و هم در مانعه الجمع، جمع دو جزء در صدق محال است.
گزینه ۱ درست است.
قضیه « بعضی الف غیرب است» عکس نقیض اصل است و قضیه « بعضی غیرب الف است» عکس مستوی همین قضیه اخیر است؛ پس هر دو صادق هستند.
گزینه ۲ درست است.
علوم تجربی در استدلال های خود از استقرای ناقص استفاده بسیاری می کنند، اما استقرای تام کاربرد زیادی در علوم تجربی ندارد؛ زیرا دامنه آن بسیار محدود است.
گزینه ۴ درست است.
برهان خلف برای اثبات درستی قیاس، ابتدا نقیض نتیجه را درست فرض می کند و سپس نشان می دهد که اگر نقیض نتیجه درست باشد، باید برخی از مقدماتی که صادق فرض شده اند، کاذب باشند. این برهان برای اثبات همه ضروب قابل اثبات در قیاس اقترانی قابل استفاده است.
گزینه ۲ درست است.
معمولاً آن چه که دانشمندان را دچار اختلاف می کند، ماده و محتوای استدلال است، نه صورت آن ها یا روش علم.