۱- کدام عامل سبب می‌شود تا بلورهای کوارتز از اندازه میکروسکوپی تا چند متری در سنگهای آذرین مشاهده شوند؟
۱) ترکیب شیمیایی

۲) مدت زمان تشکیل

۳) تنوع مکانهای تشکیل

۴) سیستم بلوری خاص آن

۲-  بلورهای ژیپس در مقابل شعله، کدام عکس‌العمل را از خود نشان می‌دهند؟
۱) آب از دست میدهد و حفره‌دار می‌شود.

۲) سطح صاف و صیقلی آن، زبر می‌شود.
۳) گاز کربن دی اکسید از آن متصاعد می‌شود.

۴) کدر و ساختمان بلوری آن از هم می‌پاشد.

۳- به کدام علت در اغلب سیلیکاتهای آهن و منیزیمدار، این دو عنصر می‌توانند جانشین یکدیگر شوند؟
۱) فراوانی در ماده مذاب

۲) نقطه ذوب نزدیک به هم
۳) شعاع یونی نزدیک به هم

۴) خواص شیمیایی تقریبًا یکسان

۴- در ترکیب شیمیایی آپاتیت، کدام عنصر به مقدار ناچیزی به کار رفته است؟
۱) کلر

۲) کلسیم

۳) سدیم

۴) گوگرد

۵- در کدام شرایط، کانی گلوکوفان تشکیل می‌شود؟
۱) فشارکم، گرمای کم

۲) گرمای زیاد، فشار کم
۳) فشار زیاد، گرمای زیاد

۴) فشار زیاد، گرمای کم

پاسخ‌ها:

۱- گزینه ۲ درست است.

اندازه بلورها به شرایط تشکیل آنها بستگی دارد. هر چه برای تشکیل یک بلور زمان بیشتری صرف شده باشد، بلور درشت (حتی تا چند متر) و اگر سرعت سرد شدن بسیار سریع باشد، اندازه بلورها بسیار ریز  (میکروسکوپی)

۲- گزینه ۴ درست است.

اغلب کانیها نسبت به گرما و شعله عکس‌العملهای مختلفی از خود نشان می‌دهند. مثلاً بلورهای شفاف ژیپس در برابر شعله، ابتدا کدر و سپس به پودر سفیدی تبدیل می‌شوند.

۳- گزینه ۳ درست است.

به طور کلی در واحدهای سازنده بلورهای سیلیکاتی، یونهای پیوند دهنده بنیانها باید از نظر شعاع یونی تقریبًا هم اندازه باشند. یونهای آهن و منیزیم به علت شعاع یونی نزدیک به هم میتوانند به راحتی جانشین هم شوند.

۴- گزینه ۱ درست است.

آپاتیت در اصل یک فسفات کلسیم است « یعنی قسمت اعظم آن را فسفر، اکسیژن و کلسیم به وجود آورده است» و مقدار ناچیزی هم کلر یا فلوئور آن را همراهی میکند.

۵- گزینه ۴ درست است.

گلوکوفان، نوعی آمفیبول است که فقط در شرایطی تشکیل می‌شود که فشار زیاد و گرما کم باشد.