تستهای کنکوری ادبیات فارسی عمومی با پاسخ تشریحی
۱- عبارت درج شده در برابر کدام اثر، درست است؟
۱) مرزبان‌نامه: در اوایل قرن هفتم مرزبان بن فرخ آن را با نثری مصنوع و تشبیهات و استعارات به زبان فارسی دری ترجمه کرد.
۲) سیرالملوک: سجع‌های متوالی، لغات، ترکیبات و اصطلاحات دشوار به گونه‌ای افراطی از ویژگیهای این اثر است.
۳) تاریخ جهانگشا: نثر این اثر فاقد آرایه‌های لفظی و لغات و اصطلاحات پیچیده و دشوار است.
۴) کلیله و دمنه: در نثر این کتاب انواع سجع‌ها، مترادفات، تشبیهات، استعارات و توصیفات شاعرانه با رعایت اعتدال به کار رفته‌اند.
۲- عبارت زیر دربارهی کدام اثر صادق است؟
«آثاری با موضوع حقیقت و زیبایی که بیشتر به آموزش علم، حقیقت و زیبایی می‌پردازد. شاعر در این نوع، قالـب شـعر را بـرای آمـوزش موضوعی خاص به کار می‌برد.»
۱) مرزبان‌نامه
۲) نصاب الصبیان
۳) بوستان
۴) حدیقه‌الحقیقه
۳- در کدام گزینه به ترتیب به آثاری از « گوهر مراد، علی محمد افغانی، داستایوسکی، جلال آل‌احمد» اشاره شده است؟
۱) عزاداران بَیَل ـ شادکامان ّ درهی قره‌سو ـ جنگ و صلح ـ نون والقلم
۲) گور و گهواره ـ داستان دو شهر ـ ابله ـ زن زیادی
۳) توپ ـ شوهر آهو خانم ـ خانه‌ی اموات ـ چهارمقاله
۴) ترس و لرز ـ بوته‌زارـ دهکده‌ی استپانچکوف ـ ارزیابی شتابزده
۴- چنانچه بخواهیم ابیات زیر را به لحاظ دارا بودن آرایه‌های «نغمه‌ی حروف ـ ایهام تناسب ـ تشبیه ـ کنایه ـ حسن تعلیل» مرتّب کنیم، کدام ترتیب درست است؟
الف( حسن است که چون مست بـه بـازار برآیـد در پــرده‌ی هــر زمزمــه‌ای عشــق ســراید
ب( گـر عشـق نباشـد کمـر حسـن کـه بنـدد/ ور حســن نباشــد دل عشــق از چــه گشــاید
ج( خورشـید کـه در پـرده‌ی انـوار نهـان اسـت/ گــــر رخ ننمایــــد دل ذره کــــه ربایــــد
د( بــی مهـــر دل ســـوخته را نـــور نباشـــد /روشــن شــود آن خانــه کــه شــمعیش درآیــد
ه( گــر ابــر نگریــد دل بســتان ز چــه خنــدد / ور مــی نبــود زنــگ غــم از دل چــه زدایــد
۱) د ـ ج ـ ه ـ ب ـ الف
۲) ج ـ د ـ ه ـ الف ـ ب
۳) ه ـ د ـ ج ـ ب ـ الف
۴) الف ـ د ـ ج ـ ب ـ ه
۵- در کدام گزینه، همه‌ی آرایه‌های «تشبیه ـ جناس تام ـ واج‌آرایی ـ تضاد» وجود دارد؟
۱) هــزار نــیش جفــا از تــو نــوش کــردم و رفــتم / هـــزار تیـــر بـــلا از تـــو خـــوردم و نرمیـــدم
۲) جهان به روی تو می‌دیدم، ارچه هـمچـو جهانـت / وفـــا و مهـــر ندیـــدم، چـــو نیـــک درنگریـــدم
۳) از آن زمان که چو خواجـو عنـان دل بـه تـو دادم / بــه جــان رســیدم و هرگــز بــه کــام دل نرســیدم
۴) تـــو را بدیـــدم و گفـــتم کـــه مهـــر روزفـــروزی / ولــی چــه ســود کــه یــک ذره مهــر از تــو ندیــدم
پاسخ:
۱- گزینه ۴ درست است
بررسی سایر گزینه‌ها:
۱) مترجم مرزبان‌نامه «سعدالدین وراوینی» است.
۲) سیرالملوک از نمونه‌های نثر «مرسل» است.
۳) تاریخ جهانگشا از نمونه‌های نثر «متکلّف و مصنوع» است.
۲- گزینه ۲ درست است
عبارت سؤال معرف «نصاب الصبیان» ابونصر فراهی است.
۳- گزینه ۴ درست است
بررسی سایر گزینه‌ها:
۱) جنگ و صلح: تولستوی
۲) داستان دو شهر: چارلز دیکنز
۳) چهارمقاله: نظامی عروضی
۴- گزینه ۴ درست است
نغمه‌ی حروف (بیت «الف») تکرار صامتهای «ر» ۶بار و «س» ۴بار
ایهام تناسب (بیت «د»): مهر: ۱ـ عشق و ّ محبت ۲ـ خورشید (تناسب با نور, روشن و شمع)
تشبیه (بیت «ج»): پرده‌ی انوار (اضافه‌ی تشبیهی)
کنایه (بیت «ب»): کمر بستن / گشایش دل
حسن تعلیل (بیت «ه»): دلیل شکفته شدن گلها گریستن ابر دانسته شده است.
۱۰- گزینه ۴ درست است
بررسی آرایه‌ها در گزینه‌ی ۴
تشبیه: تشبیه تو به مهر (خورشید)
جناس تام: ۱ـ مهر (خورشید) ۲ـ مهر ( محبت)
واج‌آرایی: تکرار صامتهای «ر» ( ۶بار) و «د» ( ۵بار)
تضاد: بدیدم ≠ندیدم