تصور کنید که شما صاحب یک باغ سیب هستید. چند هفته است که صبح تا شب زحمت کشیده‌اید و سیب‌ها را چیده و قشنگ داخل کارتن چیده‌اید. قرار است صبح، مش رمضان بیاید و سیب‌ها را بار زده و ببرد. حالا تصور کنید، صبح شده و دارید کارتن‌ها را بار می‌زنید که یک‌دفعه می‌بینید، ای دل […]
تصور کنید که شما صاحب یک باغ سیب هستید. چند هفته است که صبح تا شب زحمت کشیده‌اید و سیب‌ها را چیده و قشنگ داخل کارتن چیده‌اید. قرار است صبح، مش رمضان بیاید و سیب‌ها را بار زده و ببرد. حالا تصور کنید، صبح شده و دارید کارتن‌ها را بار می‌زنید که یک‌دفعه می‌بینید، ای دل غافل. چند تا درخت هنوز هست که یادتان رفته است آن‌ها را بچینید. از آن طرف هم این مش‌رمضان، دارد بوق می‌زند که یالا یالا. خوب در این لحظه، چه می‌کنید؟ چند صد کارتن چیده شده را بار می‌زنید!؟ یا می‌روید و آن دو تا درخت را هم می‌چینید!
۱-درس جدید نخوانید.
دیگر بس است. اگر شما۸۰% از مباحث کنکور را با کیفیت ۱۰۰% خوانده باشید، بهتر از داوطلبانی هستید که ۱۰۰% مباحث کنکور را با کیفیت ۸۰% خوانده‌اند. خلاصه اینکه ماه آخر، وقت "جدید‌خوانی" نیست، بلکه وقت "دوباره‌خوانی" است. فقط باید مرور کنید. اما چگونه؟ جواب این سؤال برمی‌گردد به این که شما موقع درس‌خواندتان طی سال تحصیلی، چگونه درس خوانده باشید. اگر در طول سال، جزو آن دسته از داوطلبانی بودید که موقع درس‌خواندن و تست‌زدن، با علامت‌گذاری جلو می‌رفتید و مشخص می‌کردید که کجاها ضعف‌تان بیشتر است و کدام تست‌ها را اشتباه زده‌اید، خوش به حال‌تان. کارتان ساده می‌شود . برای "دوباره خوانی" می‌توانید از مرور همان تست‌های نشانه‌گذاری شده استفاده کنید. البته اهمیت تست‌زنی در دروس اختصاصی بیشتر از دروس عمومی است. دروس عمومی (به ویژه دو درس ادبیات و معارف) را می‌توانید با خلاصه‌نویسی و یا نشانه‌گذاری‌هایی که در کتاب ایجاد کرده‌اید، دوره کنید.
۲- مرور کنید.
هنگام مرور یا به اصطلاح دوره‌ی مباحث درسی باید به دو نکته مهم توجه کنید. اول این که همیشه از درس‌ها و مباحثی شروع به دوره کنید که ضعف بیش‌تری در آن‌ها احساس می‌کنید و دوم این که اولویت را بدهید به مرور درس‌ها و مباحثی که مدت بیش‌تری از مطالعه‌شان گذشته است. اما حواس‌تان به این نکته هم باشد که برای مرور لازم نیست که کل مطالب با همه‌ی جزئیات آن را بخوانید. اگر خلاصه‌نویسی کرده‌اید، بهترین زمان استفاده از آن‌ها، همین الآن است.
۳- همیشه مطمئن‌ترین راه این است که یک‌بار دیگر، درست سعی کنیم.
برای درس‌هایی مانند ریاضیات و فیزیک، اهمیت تست‌زنی بیشتر از مطالعه‌ی متن کتاب و جزوه درسی است. حل مفهومی تست‌های کمتر و یادگیری عمیق‌تر مفاهیم درسی، به حل سطحی و روخوانی تست‌های فراوان ارجحیت دارد، یعنی اگر شما ۱۰۰ تست فیزیک را ۱۰ بار بزنید و مرور کنید و با ریزه‌کاری‌های طرح تست آشنا شوید، خیلی مؤثرتر است از این که، ۱۰۰۰ تست فیزیک را یک بار و یکجا بزنید و بگذرید. برای ریاضی و فیزیک دست به قلم شوید و تا رسیدن به جواب نهایی، تست را دنبال کنید. اما در مرور درس‌هایی مانند معارف، ادبیات و زیست‌شناسی، اهمیت مطالعه‌ی متن کتاب و جزوه‌ی درسی بیشتر است از حل تمرین یا تست‌های متعدد. البته در مباحثی از دروس شیمی یا زیست‌شناسی که با حل مسأله سر و کار دارید (مثلاً مبحث استوکیومتری در درس شیمی یا مبحث ژنتیک در درس زیست‌شناسی)، به تست‌زنی بیش‌تری احتیاج خواهید داشت. در مرور درس‌هایی مانند عربی و زبان انگلیسی هم بهتر است که تست‌های ترکیبی از قواعد، متن و ترجمه کار کنید.
۴-به تست‌های جامع، یورش ببرید.
تست‌های موضوعی، دیگر بس است. اگر می‌خواهید آنچه خوانده‌اید، به بهترین شیوه مرور شود ( به ویژه در دروس اختصاصی)، بروید سراغ "تست‌های کلی" و در میان مجموعه‌های موجود از "تست‌های کلی"، فقط و فقط وقت‌تان را بگذارید، هر چند که دفترچه‌ای زدن تست‌ها (اول عمومی‌ها و بعدش هم دروس اختصاصی به همان ترتیب دفترچه)، جلسه‌ی کنکور را بیشتر برای‌تان شبیه‌سازی می‌کند. اما حقیقت این است که چندان فرق نمی‌کند. این "تست‌های کلی" را یا درس به درس بزنید و یا دفترچه‌ای. مهم این است که وقت پیشنهادی را برای هر درس رعایت کنید و تا آنجا که برای‌تان ممکن است، خودتان را در وضعیتی قرار دهید که جلسه‌ی کنکور در ذهن‌تان تداعی شود. مثلاً در یک اتاق خلوت روی صندلی بنشینید و همان طور رسمی (یا اسپرت) لباس بپوشید که قرار است روز امتحان بپوشید. بعد هم وقت بگیرید و شروع کنید به تست زدن. تکرار و تمرین مداوم این کار، روز کنکورتان را به مراتب کم استرس‌تر و قابل تحمل‌تر می‌کند.
۵ –درست برنامه‌ریزی کنید.
بهتر است قبل از اینکه شروع به راه رفتن از نردبان موفقیت کنید، مطمئن شوید آن را روی ساختمان درست گذاشته باشید. برای برنامه‌ریزی درست، ابتدا فهرست کاملی از تمام منابع و مباحثی که قرار است در دروس مختلف مرور کنید، تهیه کنید. سپس تخمین بزنید که مرور هر کدام از مباحثی که قرار است مطالعه شود، حدوداً به چه مدت زمانی احتیاج دارد و سپس تخمین بزنید که مجموعاً برای یک مرور جامع، به چه مدت زمانی احتیاج دارید. فهرست تمام مباحث و منابعی را که می‌خواهید در هر هفته مطالعه کنید، تهیه کرده و یک برنامه‌ی یک هفته‌ای برای خود بنویسید. در برنامه‌ریزی هر روزتان، سعی کنید تعداد دروسی که برای مرور در یک روز کامل انتخاب می‌کنید، کمتر از ۳ درس نباشد و اولین مبحث درسی که می‌خواهید در یک روز مطالعه کنید، مشکل‌ترین درس یا مبحث آن روزتان باشد. هر چه به کنکور نزدیک‌تر می‌شویم، وقت دروس عمومی را (که ماهیتاً حفظی‌ترند و احتمال فراموشی‌شان بیشتر است)، باید در برنامه‌ی درسی‌تان بیشتر کنید . البته این حرف به این معنی نیست که عمومی‌ها را بیشتر از اختصاصی‌ها بخوانید، بلکه منظور این است که اگر به عنوان مثال، تا همین یک ماه گذشته، نسبت ساعات مطالعه‌ی دروس اختصاصی به عمومی در برنامه درسی شما ۸۰ به ۲۰ بوده، این نسبت را باید در یک ماه آخر به ۷۰ به ۳۰ و یا حتی ۶۰ به ۴۰ برسانید.
۶-خیال نکنید که فقط خودتان استرس دارید.
این ماه آخر و روزهای پایانی، هیچ وقت و برای هیچ کدام از داوطلبان کنکور، روزهای خوب و خوشایندی نبوده و نیست. همه‌ی کنکوری‌ها، حتی آن‌هایی که قرار است رتبه بیاورند و در رشته‌ی دلخواه‌شان قبول شوند، هیچ وقت از این روزهای پایانی خوش‌شان نیامده و نمی‌آید. پس نگران نباشید. خیال نکنید که فقط خودتان هستید که استرس دارید و کمی می‌ترسید. خیال نکنید که فقط خودتان هستید که احساس می‌کنید، هر چه خوانده‌اید از یادتان رفته؛ نه. حتی خیلی از آن‌هایی که امسال، سال دوم کنکورشان است، با خودشان فکر می‌کنند که پارسال همین موقع، اوضاع‌شان بهتر بوده و آمادگی بیش‌تری برای کنکور داشتند. البته نه آن‌ها درست فکر می‌کنند، نه شما. اما دانستن همین نکته‌ی ساده که شما در چنین احساسات عجیب و غریبی تنها نیستید و رقبای دیگرتان هم با شما هم درد و هم‌داستان‌اند، به شما کمک می کند که با این قبیل احساسات منفی، راحت‌تر کنار بیایید و به اعصاب‌تان مسلط باشید. مطمئن باشید جایی هست که جز تو، هیچ کس نمی‌تواند آن را پر کند و کاری هست که جز تو، کسی قادر به انجامش نیست.